Việt Nam và Thái Lan xuất khẩu gạo sẽ chiếm hơn 47% thế giới
Phát biểu tại hội thảo “Góp ý Đề án tái cơ cấu ngành lúa gạo và Dự thảo Thông tư quản lý cây ngắn ngày” diễn ra ngày 25-8, TS. Trần Công Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Ipsard) cho biết: Lượng tiêu thụ gạo toàn cầu dự báo đạt 500 triệu tấn vào 10 năm tới, tăng 10% so với hiện nay và đạt khoảng 535 triệu tấn vào năm 2030. Các loại gạo chất lượng cao sẽ được ưa chuộng hơn.
Theo ông Thắng, 10 năm tới, nhu cầu nhập khẩu gạo trên thị trường thế giới cũng tiếp tục tăng lên, với mức tăng bình quân 1,5%/năm.
Ông Trần Xuân Định, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Việt Nam đã và đang tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do nên cơ hội thúc đẩy xuất khẩu gạo khá rộng mở. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện, sự phát triển của khoa học công nghệ về giống, kỹ thuật canh tác, bảo quản, chế biến… cũng là cơ hội tốt để đẩy mạnh phát triển ngành sản xuất lúa gạo.
Về xuất khẩu, dự kiến 10 năm tới Thái Lan và Việt Nam sẽ chiếm hơn 47% xuất khẩu gạo thế giới và đóng góp 87% tăng trưởng xuất khẩu toàn cầu. Ngoài Thái Lan, các đối thủ cạnh tranh của Việt Nam sẽ gồm Ấn Độ, Pakistan, Mỹ. Myanmar cũng có triển vọng trở thành một nước xuất khẩu gạo lớn tại châu Á nhưng khả năng cạnh tranh với Việt Nam chưa rõ ràng.
Tuy chiếm sản lượng lớn, song ngành sản xuất, xuất khẩu lúa gạo Việt Nam hiện còn tồn tại không ít bất cập như: quy mô sản xuất manh mún nhỏ lẻ, chất lượng hạt gạo chưa cao, chưa xây dựng được thương hiệu, giá cả thiếu cạnh tranh… Chính vì vậy nhiều năm nay giá xuất khẩu gạo của Việt Nam luôn thấp hơn Thái Lan. Về mặt thị trường, việc phụ thuộc quá lớn vào thị trường dễ dãi những bấp bênh như Trung Quốc cũng là nguy cơ khiến xuất khẩu lúa gạo thiếu bền vững.
Để tận dụng tốt những cơ hội mở ra, tạo động lực đổi thay thực sự cho ngành lúa gạo, Đề án Tái cơ cấu ngành lúa gạo được Cục Trồng trọt xây dựng, lấy ý kiến đang đi vào giai đoạn cuối. Dự kiến, 1-2 tháng tới, Cục sẽ trình Bộ NN&PTNT phê duyệt Đề án để trình lên Chính phủ.
Để án đặt ra mục tiêu đến năm 2020 là đảm bảo lợi nhuận cho người trồng lúa ở vùng sản xuất lúa hàng hóa từ 30% trở lên; tỷ lệ sử dụng giống xác nhận chiếm trên 75% diện tích; giảm lượng giống gieo sạ ở các tỉnh phía Nam xuống bình quân còn 80kg/ha.
TS. Trần Công Thắng cho biết: Để triển khai tái cơ cấu hiệu quả, giải pháp quan trọng đề ra trong tổ chức sản xuất là thu hút doanh nghiệp vào xây dựng vùng chuyên canh; hình thành liên kết lâu dài giữa các hợp tác xã với doanh nghiệp nòng cốt và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này tham gia xuất khẩu.
Bên cạnh đó, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) sẽ chuyển từ tổ chức chỉ tập trung vào doanh nghiệp lớn, nhất là doanh nghiệp Nhà nước sang thu hút các đại diện của địa phương sản xuất lúa, đại diện nông dân và hợp tác xã trực tiếp trồng lúa, đại diện thương lái, đại diện doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia vào hoạt động kinh doanh lúa gạo.
Theo TS. Trần Văn Khởi, Phó giám đốc Trung tâm khuyến nông quốc gia: Điều quan trọng nhất là phải tăng cường năng lực sản xuất lúa gạo theo hướng sản xuất hàng hóa. Hiện nay, người nông dân vẫn làm lúa theo kiểu tập quán, có gì bán nấy chứ không tính toán rằng sản xuất lúa phải đạt chất lượng cao để đảm bảo xuất khẩu.
“Đặc biệt, trong cơ chế xuất khẩu gạo phải nới rộng tiêu chuẩn để đông đảo doanh nghiệp dễ dàng tham gia”, TS. Khởi nhấn mạnh.
Có thể bạn quan tâm
Phát triển mạnh mô hình nuôi ốc cháy Hơn 3 tháng trở lại đây, mô hình kết bè nuôi ốc cháy (một đối tượng nhuyễn thể 2 mảnh vỏ) phát triển khá mạnh ở đầm Ô Loan (huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên).
Tăng cường quản lý tôm giống Hiện toàn tỉnh Cà Mau có 876 cơ sở sản xuất giống và 223 cơ sở kinh doanh giống thuỷ sản phục vụ nhu cầu giống cho người nuôi, trong đó có 4 hợp tác xã (HTX) và 25 doanh nghiệp. Hằng năm, các cơ sở này đáp ứng khoảng 40% nhu cầu, còn lại phải nhập tỉnh khoảng 60%. Theo đó, có trên 200 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tôm giống nhập vào Cà Mau.
Hiệu quả từ mô hình chuỗi liên kết cá tra Ông Võ Minh Tuấn, Phó vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - NHNN) cho biết, triển khai chương trình cho vay thí điểm phục vụ phát triển nông nghiệp theo Nghị quyết số 14/NQ-CP, đối với lĩnh vực cá tra, NHNN đã phê duyệt cho 02 doanh nghiệp là Công ty TNHH Hùng Cá và Công ty TNHH SX-TM-DV Thuận An thực hiện 02 dự án liên kết sản xuất và xuất khẩu cá tra được tham gia chương trình. Việc thí điểm cho vay theo mô hình chuỗi liên kết trong sản xuất và xuất khẩu cá tra đã mang lại những kết quả ban đầu đáng khích lệ.
Mô hình trình diễn đa dạng hóa đối tượng nuôi thủy sản Nhằm mục tiêu cải thiện công tác quản lý nghề cá ven bờ theo hướng bền vững tại các tỉnh duyên hải được lựa chọn của Việt Nam, tăng cường năng lực thể chế cho ngành thủy sản trong việc quản lý bền vững các nguồn lợi, thúc đẩy các biện pháp thực hành tốt trong NTTS bền vững; và thực hiện các quy trình thực hành tốt vì sự bền vững của ngành khai thác thủy sản ven bờ. Mô hình trình diễn đa dạng hóa của Dự án nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững (CRSD), nhằm đa dạng các đối tượng nuôi trồng thủy sản để người nuôi có thể chọn lựa sản xuất phù hợp với điều kiện của vùng và đạt hiệu quả kinh tế cao.
Tận dụng lợi thế, phát triển kinh tế Tận dụng lợi thế mặt nước lợ dưới chân cầu Thạnh Đức (Phổ Thạnh, Đức Phổ, Quảng Ngãi), nhiều người dân ở vùng ven biển này đã thả nuôi nhiều loại thủy hải sản trong lồng bè, đem lại hiệu quả kinh tế cao.