Sản xuất muối công nghiệp nghịch lý thiếu, thừa
Muối sản xuất trong nước chất lượng chưa cao
Nhu cầu muối công nghiệp tăng
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Bùi Thế Cường - chuyên viên Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) - cho biết
: Muối công nghiệp được sử dụng chủ yếu cho ngành hoá chất làm nguyên liệu để sản xuất xút-clo (dùng trong công nghiệp sản xuất xà phòng, giấy, nhuộm vải, chế biến dược phẩm, thực phẩm…), sô đa (dùng trong sản xuất thủy tinh, kính xây dựng, bột giấy, chất tẩy rửa…) và một số hoá chất có gốc Na+ (tác nhân làm sạch và phụ gia thực phẩm...).
Đối với sản xuất xút có 3 đơn vị lớn:
Công ty Hoá chất cơ bản miền Nam, Công ty Bột ngọt Vedan và Công ty Hoá chất Việt Trì. Tổng công suất sản xuất xút hiện tại chỉ đạt 140.000 tấn/năm, nhưng nhu cầu thực tế của các đơn vị này khoảng 300.000 tấn/năm.
Với sô đa, hiện nay, nhu cầu lớn nhất thuộc về Công ty Cổ phần sản xuất sô đa Chu Lai. Doanh nghiệp này tiêu thụ tới 200.000 tấn muối công nghiệp/năm.
Cũng theo ông Cường, từ năm 2016, nếu các doanh nghiệp đi vào sản xuất ổn định với công suất tối đa thì nguyên liệu muối phục vụ cho các ngành công nghiệp cần tới 600.000 tấn/năm. Đây là thách thức không nhỏ đối với ngành muối Việt Nam.
Đại diện Công ty Hóa chất cơ bản miền Nam thông tin: Vài năm trở lại đây, nhà máy của công ty không thể vận hành hết công suất bởi thiếu nguyên liệu muối. Đây cũng là thực tế đang diễn ra ở nhiều doanh nghiệp khác.
Nỗi lo nguồn nguyên liệu
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, dù là quốc gia có bờ biển dài, nhiều tiềm năng sản xuất muối với 21 tỉnh, 45 huyện, 125 xã nhưng nhiều năm nay, Việt Nam vẫn thừa muối “thô” mà thiếu muối “tinh” .
Ông Bùi Thế Cường lo ngại: Theo tiêu chuẩn sản xuất muối công nghiệp, hàm lượng NaCl phải trên 98% và chứa ít tạp chất, đảm bảo độ khô nhưng muối của Việt Nam hiện chỉ có hàm lượng NaCl đạt khoảng 92%, lại chứa nhiều tạp chất. Chưa kể, muối nội khó cạnh tranh với muối ngoại do giá thành cao.
Muối ngoại giá thấp, có thời điểm muối ngoại chỉ còn khoảng 30 USD/tấn và hiện vẫn đang giảm rất sâu. Cụ thể: Giá muối nhập khẩu từ các quốc gia như Ấn Độ, Pakistan với chất lượng tương đối ổn định, chỉ khoảng 1.500 - 1.600 đồng/kg, thì muối tại Hải Phòng vẫn là 2.500 đồng/kg.
Do đó, nhiều năm nay, doanh nghiệp trong nước vẫn “đói” muối công nghiệp (muối chất lượng cao) và Bộ Công Thương vẫn phải cấp hạn ngạch thuế quan cho doanh nghiệp có nhu cầu nhập khẩu muối. Theo đó, từ năm 2011-2014, lượng cấp hạn ngạch để hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất xút, mỗi năm 51.000 tấn.
Ngoài ra, do nhu cầu lớn, doanh nghiệp vẫn nhập muối ngoài hạn ngạch thuế quan với thuế suất cao (50%). Một doanh nghiệp trong ngành sản xuất sô đa chia sẻ: Nếu chọn phương án mua muối trong nước về xử lý thành muối công nghiệp, công ty sẽ mất hàng tỷ đồng cho công tác này.
Theo ông An Văn Khanh- Phó Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm sản và nghề muối (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), diện tích sản xuất muối cả nước đạt khoảng 15.051 ha với tổng sản lượng bình quân đạt 900.000 tấn/năm. Các vựa muối công nghiệp trong nước mới chỉ đáp ứng được khoảng 23- 25% nhu cầu.
Muối trong nước sản xuất chủ yếu tiêu thụ ở thị trường nội địa song cũng đang gặp nhiều khó khăn do chất lượng thấp. Cả nước đang tồn kho khoảng 600.000 tấn muối, nhiều gấp 4 lần so với năm 2014.
Có thể bạn quan tâm
Bình Phước Chủ Động Phòng Trừ Sâu Bệnh Gây Hại Cây Có Múi Sáng 31-7, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh Bình Phước (Sở NN&PTNT) tổ chức hội thảo chuyên đề “Phát triển cây có múi trên địa bàn tỉnh Bình Phước” với sự tham gia của trên 100 nông dân trong, ngoài tỉnh.
Cần Nhân Rộng Mô Hình Liên Minh Sản Xuất Ở tỉnh ta, các mô hình kinh tế hợp tác trong nông nghiệp như hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác (THT) đã hình thành khá sớm, còn mô hình liên minh sản xuất (LMSX) thì chỉ mới ra đời cách nay 5 năm cùng với hoạt động của Dự án Cạnh tranh nông nghiệp (Dự án ACP) do Ngân hàng Thế giới (WB) và Cơ quan Phát triển quốc tế Canada (CIDA) tài trợ, Bộ NN-PTNT là cơ quan chủ quản.
Thiếu Vốn Tái Canh Cà Phê Tây Nguyên là thủ phủ cà phê của cả nước với tổng diện tích trên 500.000ha, trong đó tỉnh Đắk Lắk có diện tích đứng đầu khu vực với trên 190.000ha. Tại Đắk Lắk hiện có 50.000ha cà phê đang bước vào giai đoạn già cỗi, hiệu quả kinh doanh thấp.
Đồng Bằng Sông Cửu Long Khó Dẹp “Cò” Lúa Hiện nay nông dân ĐBSCL đang bước vào thu hoạch rộ lúa hè thu. Mặc dù các doanh nghiệp tăng cường thu mua nhưng chỉ tập trung vào mặt hàng gạo nguyên liệu, khâu tiêu thụ lúa cho nông dân vẫn lệ thuộc vào thương lái. Chính vì vậy, nhiều nơi ở vùng sâu xuất hiện tình trạng “cò” thu mua lúa.
Tập Trung Thúc Đẩy Sản Xuất Và Tháo Gỡ Khó Khăn Cho Doanh Nghiệp Nghị quyết giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp với mục tiêu đề ra, không để dồn vào thời điểm cuối năm; tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi; kiên quyết thực hiện tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém, đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu, tăng cường kiểm soát hoạt động của hệ thống ngân hàng.