Nguy Cơ Mất Nhiều Thương Hiệu Nông Sản Việt

Hiện chỉ mới có 3 địa danh là nước nắm Phú Quốc, chè xanh Mộc Châu và cà phê Buôn Ma Thuột được công nhận có chỉ dẫn địa lý tại châu Âu.
Đó là một kết quả quá ít ỏi dù thực tế đã có không ít thương hiệu Việt từng bị chiếm mất ở nước ngoài.
Tuy nhiên, cả 3 thương hiệu trên đều từng bị chiếm tại nước ngoài. Với chỉ dẫn địa lý nước mắm Phú Quốc, tuy được bảo hộ tại 28 nước trong khối EU, nhưng vẫn bị tranh chấp tại Thái Lan và hiện là Trung Quốc. Giữa năm 2011, một công ty tên là Việt Hương, trụ sở đặt tại Hồng Kông, đã đăng ký bảo hộ độc quyền nhãn hiệu nước mắm Phú Quốc (kèm logo là hình con cá cơm và bản đồ VN có vẽ dấu hiệu chỉ đến vị trí đảo Phú Quốc) tại Trung Quốc.
Tương tự, chỉ dẫn địa lý “cà phê Buôn Ma Thuột” cũng từng bị một công ty ở Trung Quốc chiếm thương hiệu, sau gần 1 năm Sở Khoa học - Công nghệ tỉnh Đắk Lắk, Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột đấu tranh mới lấy lại được thương hiệu.
Tuy nhiên, chỉ dẫn địa lý này hiện bị từ chối đăng ký bảo hộ tại các nước Mỹ (do Công ty Rice Field Corporation đăng ký bảo hộ từ năm 2003), Đức, Anh, Canada (do Starbucks Corporation đăng ký bảo hộ từ năm 1998), Hàn Quốc (do cá nhân đăng ký từ năm 2005) và Nhật. Không những bị mất chỉ dẫn địa lý, nhiều thương hiệu nổi tiếng của VN cũng từng và đang gặp tranh chấp tại nước ngoài như Bưu chính viễn thông VN (VNPT), kẹo dừa Bến Tre, mì gói Vifon, võng xếp Duy Lợi, bia Sài Gòn, thuốc lá Vinataba... Nhiều trường hợp chủ sở hữu phải tốn không ít tiền của, công sức để đi đòi lại.
Bà Karine Lutnaes Aigner, một chuyên gia tư vấn cấp cao về sáng chế công nghiệp đến từ Na Uy, nhận xét: “Ngay các sản phẩm trái cây, giống gạo, nông sản nói chung rất nổi tiếng của VN và được một số thị trường nước ngoài biết đến, nhưng các chủ sở hữu vẫn chưa nhận thức được sự cần thiết của việc đăng ký chỉ dẫn địa lý hay bảo hộ thương hiệu”.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng đại diện Cục Sở hữu trí tuệ phía nam, cảnh báo tình trạng xuất khẩu ồ ạt qua đường tiểu ngạch sẽ đẩy nguy cơ tranh chấp quyền sở hữu chỉ dẫn địa lý sau này cao hơn. Việc đăng ký ra nước ngoài không quá khó bởi thị trường xuất khẩu nông sản chính của VN chủ yếu tập trung tại Mỹ, Nhật, Trung Quốc và châu Âu.
Ông Bình khuyến cáo: “Với các thương hiệu nông sản, vai trò của các địa phương, Sở Khoa học - Công nghệ và các hiệp hội hết sức quan trọng trong việc xúc tiến đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm. Bởi đó là tài sản chung của địa phương đó”.
Có thể bạn quan tâm

Như vậy, nếu ước tính hiệu suất sử dụng các loại phân bón trung bình khoảng 45-50%, có nghĩa lượng phân bón bị thất thoát ra môi trường hoặc bị cố định trong đất, cây trồng không sử dụng được chiếm 50-55% (tương đương trên 5 triệu tấn) thì mỗi năm ngành nông nghiệp đã lãng phí khoảng 40-44 nghìn tỷ đồng.

Niên vụ cà phê 2013 – 2014, tỉnh Đắk Lắk đã thu được những thành công nhất định, khi cả năng suất, sản lượng cà phê đều tăng cao, kim ngạch xuất khẩu cũng tăng nhẹ sau 4 năm liên tục sụt giảm. Diện tích cà phê của tỉnh Đắk Lắk đã vượt mốc 203.500 ha, năng suất bình quân mỗi ha xấp xỉ 2,5 tấn, tổng sản lượng cà phê nhân xô trên 460.000 tấn, tăng 50.000 tấn so với niên vụ trước.

Chỉ dẫn địa lý “Cao Phong” bước đầu bảo hộ cho các giống cam là CS1, xã Đoài lùn, xã Đoài cao và cam Canh, vốn là những giống cam được di thực ở các địa phương khác về huyện Cao Phong từ những năm 1960. Theo đó, những hộ nằm trong vùng sử dụng chỉ dẫn địa lý tại thị trấn Cao Phong và các xã Tây Phong, Bắc Phong, Dũng Phong và Thu Phong sẽ có sản phẩm cam mang tên gọi chung.

Là tỉnh phát triển mạnh về công nghiệp, Đồng Nai không chỉ thu hút nguồn lao động nông thôn của địa phương mà từ rất nhiều tỉnh, thành khác về làm công nhân tại các nhà máy. Sự chuyển dịch lao động từ nông thôn vào các khu công nghiệp khiến lĩnh vực nông nghiệp ngày càng thiếu lao động.

Cùng với nhiều sản vật đặc trưng khác, cam sành Hà Giang đã trở nên nổi tiếng trong cả nước, góp phần không nhỏ trong việc tạo thu nhập cho người dân. Theo mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, đến năm 2015 diện tích cây cam, quýt toàn tỉnh đạt 5.000 ha.