Trang chủ / Tin tức / Mô hình kinh tế

Dỡ Chà Mùa Lũ Rút

Dỡ Chà Mùa Lũ Rút
Ngày đăng: 28/11/2013

Lũ rút cũng là lúc sông Cửu Long cho thấy sự hào phóng về các sản vật mùa nước nổi. Người dân vùng đồng bằng tranh thủ khai thác thủy sản đang vào độ “chạy” nhất với đủ mọi hình thức và dỡ chà là một trong những phương pháp thủ công độc đáo còn được áp dụng.

Nhớ cái thời… cá ăn không hết!

Tháng 10 âm lịch, con nước lũ vơi dần trên các cánh đồng. Những loài cá sau mấy tháng được nuôi dưỡng nơi đồng ruộng phì nhiêu, với nguồn thức ăn phong phú đã lớn nhanh và di cư theo con nước ra sông lớn. Chúng trở thành món quà của mùa lũ. Có lẽ, do nhọc công đi tìm bắt cá mãi cũng chán nên tiền nhân tìm ra cách chất chà “dụ” cá tự gom lại một chỗ để tiện khai thác và nghề dỡ chà được hình thành cho đến nay.

“Tôi theo nghề này mấy chục năm rồi, hồi trước cá dữ lắm, mỗi lần dỡ chà đến 700-800 kg, nào là mè vinh, cá lăng, cá ngựa… đủ mặt hết. Lúc đó, mùa nước tôi kiếm cũng bộn, phần thì bán, phần để ăn. Loay hoay rồi lại đến mùa nước, vậy là có cá ăn quanh năm!” - chú Lê Nhơn, xã Bình Mỹ (Châu Phú) cho biết. Cũng theo lời chú Nhơn, mấy mươi năm trước, các loài thủy sản có nhiều không gian phát triển nên gia đình chú có thể sống được cả năm chỉ nhờ vào nghề dỡ chà. Là “đồng nghiệp” với chú Nhơn, chú năm Đen ở xã Khánh Hòa (Châu Phú) cũng say sưa kể về cái thời mỗi lần dỡ chà là cá phóng rộ lên “mê” cả mắt, điều đó đồng nghĩa với việc chú thu hoạch được một số lượng lớn các loài thủy sản, để cuộc sống ổn định mỗi khi mùa nước nổi đi qua. Chú Năm kể: “Hồi trước đặt chà dễ dính lắm, cá nhiều tới mức phải bỏ lại những con quá nhỏ vì ít ai chịu ăn. Lúc đó, đất rộng người thưa, các món đặc sản của vùng sông nước rất dễ tìm, mà toàn là cá đồng trăm phần trăm, chứ không phải ăn cá nuôi như hiện nay”.

Thủy sản… vơi dần:

Để đặt một đống chà trên sông, ngư dân thường sử dụng nhánh cây trâm bầu hoặc me nước, theo kinh nghiệm thì hai loại cây này khi ngâm nước sẽ có nhiều rong làm thức ăn cho các loại cá nên chúng sẽ tập trung nhiều, ngoài ra đống chà cũng tạo ra “độ ấm” nhất định làm nơi trú ngụ cho thủy sản. Chính nhờ vào những yếu tố đó nên những đống chà mới “thu hút” được nhiều cá, tôm. Chà chất xong thì người chủ chỉ việc chờ đợi, cứ cách tháng thì dỡ một lần.

Theo thời gian, phương pháp bắt cá bằng việc chất chà trên sông vẫn không có gì đổi khác nhưng những người “nối nghiệp tiền nhân” thì lại khá lận đận. Nguyên nhân, nguồn thủy sản đã không còn dồi dào như xưa khiến cho thu nhập của họ cũng sụt giảm đáng kể. “Năm nay, không thấy cá mắm gì hết, tôi nghĩ tới mà phát rầu. Mấy lần dỡ chà gần đây, tôi chỉ kiếm được 150-200 kg cá, bán ra được 4 triệu - 5 triệu đồng. Trong khi chi phí mua cây, mua lưới, tiền nhân công, tính ra chỉ lời vài trăm ngàn đồng” - anh Lê Văn Kha (con của chú Nhơn) thật tình. Cùng cảnh ngộ với anh Kha, anh Nguyễn Văn Tài ở Vĩnh Hội Đông (An Phú) than: “Năm nay nước lớn mà sao không thấy cá mắm gì hết. Làm thì cực mà lần nào gạn chà xong chẳng được bao nhiêu, anh em chia nhau mỗi người vài trăm ngàn đồng, chắc người ta bắt riết hết cá rồi!”.

Dòng nước sông Mekong vẫn mang phù sa về đồng bằng châu thổ như lời hứa hẹn tự ngàn xưa nhưng nguồn lợi thủy sản đã sụt giảm đáng kể, cùng với đó là sự khó khăn của những người vốn gắn bó với con cá, con tôm trong mùa lũ. Dọc theo những dòng sông, vẫn thấy các đống chà đang nằm đợi cá nhưng chúng đã ít về hơn hoặc chẳng có mà về.

Khi con người tiếp tục khai thác thủy sản một cách vô tội vạ, khi ý thức giữ gìn nguồn lợi thủy sản của người dân chưa được đặt đúng tầm thì câu chuyện đánh bắt được nhiều cá tới mức ăn không hết phải đem làm mắm sẽ mãi mãi trở thành quá khứ.


Có thể bạn quan tâm

Cá Tra Việt Nam Đáp Ứng Yêu Cầu Chất Lượng Khắt Khe Cá Tra Việt Nam Đáp Ứng Yêu Cầu Chất Lượng Khắt Khe

Những rào cản mà các nước nhập khẩu thủy sản đưa ra trong thời gian gần đây, nhất là Luật Trang trại mà Mỹ chuẩn bị áp dụng, buộc các doanh nghiệp (DN) chăn nuôi, sản xuất cá tra trong nước có những thay đổi theo hướng nâng cao chất lượng sản phẩm, thích ứng với những tiêu chuẩn mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng khó của thị trường nhập khẩu.

14/03/2014
Cần Giờ Thả Nuôi Trên 3.000 Ha Tôm Nước Lợ Cần Giờ Thả Nuôi Trên 3.000 Ha Tôm Nước Lợ

Trong điều kiện thời tiết hiện nay, diện tích ao nuôi tôm bị thiệt hại không đáng kể, chưa tới 1%. Tuy nhiên, địa phương cũng khuyến cáo người nuôi tôm chân trắng tuân thủ việc thả tôm giống, quản lý chất lượng nguồn nước, chăm sóc, dinh dưỡng và theo dõi sức khỏe tôm ngay từ lúc bắt đầu thả nuôi.

14/03/2014
Diện Tích Nuôi Thả Thuỷ Sản Nước Ngọt Đạt 4.370 Ha Diện Tích Nuôi Thả Thuỷ Sản Nước Ngọt Đạt 4.370 Ha

Từ đầu năm 2014 đến nay, hoạt động sản xuất, nuôi trồng thuỷ, hải sản trên địa bàn tỉnh Ninh Bình phát triển bình thường, không có dịch bệnh xảy ra.

14/03/2014
Nông Dân Không Nên Ồ Ạt Thả Nuôi Tôm Thẻ Chân Trắng Nông Dân Không Nên Ồ Ạt Thả Nuôi Tôm Thẻ Chân Trắng

Cách đây 4-5 năm trước, nông dân thường phải đắn đo suy nghĩ giữa việc chọn thả nuôi tôm sú (TS) hay tôm thẻ chân trắng (TTCT) trước mỗi vụ tôm mới, tuy nhiên, do vụ tôm thẻ cuối năm 2013 thắng lớn, nên hiện nay TTCT là lựa chọn số 1 của nhiều nông dân ở vùng ĐBSCL. Dù vậy, các chuyên gia ngành tôm cho rằng, nông dân không nên ồ ạt thả nuôi TTCT để tránh tình trạng "đụng hàng, rớt giá" và TS vẫn còn thị trường tiêu thụ tốt.

14/03/2014
Tăng Cường Công Tác Quản Lý Vịt Chạy Đồng Tăng Cường Công Tác Quản Lý Vịt Chạy Đồng

Trước tình hình dịch cúm gia cầm vẫn diễn biến phức tạp, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm tỉnh An Giang yêu cầu Ban Chỉ đạo các cấp tăng cường công tác quản lý vịt chạy đồng.

14/03/2014