Cánh đồng lớn nền tảng tái cơ cấu nông nghiệp
Mô hình cánh đồng lớn ở xã Vị Thanh, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang.
Một số ưu điểm nổi bật từ cánh đồng lớn đã được nghiên cứu, đánh giá. Qua đó, cánh đồng lớn tổ chức sản xuất kinh doanh khép kín theo chuỗi giá trị hạt gạo, quản lý từ khâu gieo trồng cho đến khâu tiêu thụ tại nhà máy.
Chủ động kiểm soát và nắm được chi phí phát sinh từng khâu của chuỗi, hạn chế đến mức thấp nhất các khâu trung gian.
Giải quyết bài toán lợi nhuận, nông dân và doanh nghiệp đều được lợi. Không gian và điều kiện sản xuất thuận lợi cho việc áp dụng các mô hình sản xuất tiên tiến, cơ giới hóa, giải quyết được vấn đề sau thu hoạch, giúp thực hành nông nghiệp tốt, các tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm.
Tuy nhiên, thực tiễn vừa qua ở ĐBSCL cho thấy sản xuất lúa gạo trong cánh đồng lớn vẫn tồn tại nhiều bất ổn, cần được tiếp tục tháo gỡ để hoàn thiện.
Ông Trần Hữu Hiệp, Vụ trưởng Vụ Kinh tế (Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ), nhận định: “Những thách thức và vướng mắc của mô hình này vượt ngoài tầm nỗ lực của một doanh nghiệp như AGPPS hay các doanh nghiệp làm nông nghiệp.
Những thách thức lớn hơn từ đồng ruộng mà cánh đồng lớn đang đối mặt là mâu thuẫn giữa mục tiêu xây dựng đội ngũ nông dân hiện đại, chuyên nghiệp với thực trạng thu nhập thấp của lao động nông nghiệp hiện nay.
Nó đang đòi hỏi sự chuyển đổi căn bản, toàn diện và cần những cải cách mạnh mẽ hơn nữa từ cơ chế, chính sách đồng bộ gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh và thu nhập cho nông dân và xây dựng nông thôn mới”.
Những bất ổn nội tại của cánh đồng lớn là liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp vẫn lỏng lẻo.
Chuyện “bẻ kèo” khi thị trường có biến động đã diễn ra ở cả 2 phía doanh nghiệp lẫn nông dân mà bên thiệt hại không thể làm gì được, bởi hiện không có quy định pháp luật cụ thể để xử lý. Doanh nghiệp đầu tư, ứng giống cho nông dân khi bị “xé hợp đồng” không biết kêu ai.
Chỉ có doanh nghiệp có tiềm lực mạnh mới đủ sức làm “hạt nhân” xây dựng cánh đồng lớn. Thực tế triển khai vừa qua cho thấy, AGPPS và một vài doanh nghiệp nông nghiệp là một thí dụ cụ thể. AGPPS đã phát hành hơn 1,8 triệu cổ phiếu trị giá hơn 56 tỉ đồng cho 1.724 nông dân miền Tây để gắn bó lợi ích sống còn với công ty.
Tham gia cánh đồng lớn, nông dân thành cổ đông công ty, góp phần xây dựng đội ngũ doanh nhân nông nghiệp tương lai là một hướng đi cần được hỗ trợ nhiều hơn bằng cơ chế, chính sách để không “bị nghẽn” bởi các quy định pháp lý về thẩm quyền quyết định của loại hình công ty cổ phần trong tay các cổ đông chi phối, nhất là trong điều kiện các công ty cổ phần nông nghiệp lên sàn giao dịch chứng khoán.
Thực tiễn cho thấy, có những vấn đề vượt ra ngoài tầm của doanh nghiệp.
Nó đòi hỏi sự chuyển đổi căn bản, toàn diện và cần những cải cách mạnh mẽ hơn nữa từ cơ chế, chính sách đồng bộ gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, cải cách doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh và thu nhập cho nông dân và xây dựng nông thôn mới.
Đã có hiện tượng làm theo phong trào trong mô hình “cánh đồng lớn”, nhiều nơi xây dựng cánh đồng lớn nhưng đầu ra thì chưa có địa chỉ cụ thể. Thất bại của các tập đoàn, hợp tác xã hay kinh tế trang trại một thời vẫn còn là một bài học đáng suy ngẫm cho cánh đồng lớn.
Mô hình cánh đồng lớn chỉ là phương thức sản xuất theo chuỗi giá trị. Mô hình chỉ có sức sống nếu nó giải quyết được lợi ích cho các bên tham gia: nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng (thị trường).
Có thể bạn quan tâm
Cần Nhân Rộng Mô Hình Liên Minh Sản Xuất Ở tỉnh ta, các mô hình kinh tế hợp tác trong nông nghiệp như hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác (THT) đã hình thành khá sớm, còn mô hình liên minh sản xuất (LMSX) thì chỉ mới ra đời cách nay 5 năm cùng với hoạt động của Dự án Cạnh tranh nông nghiệp (Dự án ACP) do Ngân hàng Thế giới (WB) và Cơ quan Phát triển quốc tế Canada (CIDA) tài trợ, Bộ NN-PTNT là cơ quan chủ quản.
Thiếu Vốn Tái Canh Cà Phê Tây Nguyên là thủ phủ cà phê của cả nước với tổng diện tích trên 500.000ha, trong đó tỉnh Đắk Lắk có diện tích đứng đầu khu vực với trên 190.000ha. Tại Đắk Lắk hiện có 50.000ha cà phê đang bước vào giai đoạn già cỗi, hiệu quả kinh doanh thấp.
Đồng Bằng Sông Cửu Long Khó Dẹp “Cò” Lúa Hiện nay nông dân ĐBSCL đang bước vào thu hoạch rộ lúa hè thu. Mặc dù các doanh nghiệp tăng cường thu mua nhưng chỉ tập trung vào mặt hàng gạo nguyên liệu, khâu tiêu thụ lúa cho nông dân vẫn lệ thuộc vào thương lái. Chính vì vậy, nhiều nơi ở vùng sâu xuất hiện tình trạng “cò” thu mua lúa.
Tập Trung Thúc Đẩy Sản Xuất Và Tháo Gỡ Khó Khăn Cho Doanh Nghiệp Nghị quyết giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp với mục tiêu đề ra, không để dồn vào thời điểm cuối năm; tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi; kiên quyết thực hiện tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém, đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu, tăng cường kiểm soát hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Tái Cơ Cấu Ngành Nông Nghiệp Phải Gắn Với Tiêu Thụ Sản Phẩm Ngày 30-7, UBND tỉnh tổ chức họp với các sở, ngành và địa phương để chỉ đạo một số giải pháp thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp tỉnh Tiền Giang; định hướng, mục tiêu phát triển đến năm 2020 và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản của tỉnh. Ông Nguyễn Văn Khang, Chủ tịch UBND tỉnh; ông Lê Văn Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị.